WORD EEN WAARNEMER
Het doel van meditatie is het leren kennen van de geest en de essentie van onze ware natuur. Doorgaans zijn we ons helemaal niet bewust van de werking van onze geest. We worden letterlijk ‘overgenomen’ en onbewust geleidt door alles wat het leven met zich meebrengt: door onze gedachten, gevoelens en gebeurtenissen.
De denkende geest
Zo is onze denkende, analytische geest vaak superdruk en produceert deze een constante stroom van gedachten. Die gedachten samen vormen verhalen, nieuwe verhalen maar ook oude verhalen die we steeds herhalen. Deze verhalen bepalen hoe we de werkelijkheid zien en ervaren.
Er is iets in jou dat weet
Naast deze denkende geest bestaat er ook iets als het gewaarzijn van de denkende geest. Je kunt weten dat dat er is, omdat je anders je eigen gedachten niet zou kunnen weten. Dit gewaarzijn, ook wel de waarnemer of awareness in het Engels is vormeloos, je kunt het niet aanwijzen of onderscheiden. Het is er permanent, zelfs als je met iemand praat of iets aan het doen bent. Ook op het moment dat je dit leest is dit gewaarzijn aanwezig. Er is ‘iets’ in jou dat weet dat je nu aan het lezen bent. Iets wat als het ware met je meeleest.
You’re not one drop in the ocean, you are the entire ocean in a drop
Door steeds vaker de rol van waarnemer op te roepen en momenten van gewaarzijn tot stand te brengen, creëer je een gevoel van ruimte om je heen. Je creëert meer helderheid, een ‘hier en nu’ gevoel. Gewaarzijn is helder, open en vrij van oordeel en afwijzing. Het is alles omhelzend. Het is een open onbegrensde ruimte die getuige is van alles wat er in die ruimte afspeelt: gedachten, gevoelens, waarnemingen. Wat deze natuurlijke staat van zijn ook met zich meebrengt, is dat je je niet langer meer identificeert met jouw gedachten, gevoelens en de gebeurtenissen die langskomen en met de beknellingen die hierdoor kunnen ontstaan. Het maakt dat je negatieve situaties kunt overstijgen, belemmerende gewoontes en triggers sneller herkent en zorgt ervoor dat je beter kunt omgaan met nare emoties.
Het trainen van jouw geest
Je kunt vaker in contact komen met gewaarzijn door dit te oefenen middels meditatie. Daarbij train je jouw geest om zich niet te verliezen in alles wat er langskomt aan ervaringen, gevoelens, emoties en gedachten (ofwel ruis). Dit doe je door jouw aandacht steeds opnieuw te richten op één object (zoals bv. de ademhaling, fysieke sensaties of de loopbeweging). Doordat jouw geest kalmer wordt, kom je ook steeds meer in contact met de vrije ruimte die er altijd is, het gewaarzijn, maar die je niet ziet omdat je er te dicht op zit. Je cultiveert het vermogen om wat je ervaart, van een afstandje, waar te nemen. Alsof je een paar stappen achteruitgaat en ineens ‘the bigger picture’ ziet en alles ziet voor wat het is, zonder versluiering of ruis. Je leert, met mildheid en vriendelijkheid, maar jezelf te kijken en naar alles wat er langskomt, zonder te denken dat jij dat bent. En wat een rust geeft dat!
Een mooie metafoor over gewaarzijn:
Als een vogel in de lucht vliegt en je vraagt: “wat zie je?”, dan ben je geneigd te zeggen: “een vogel”. De lucht zelf wordt niet benoemd. De lucht kan bewolkt zijn of stralend. Dat maakt niet uit. Vogels komen en vogels gaan. De lucht blijft.
Oefening: contact maken met de waarnemer
In deze oefening geef ik je twee kleine experimenten om even het contact te kunnen ervaren met de waarnemer in jou.
Experiment 1
Richt je aandacht eens mild op de fysieke sensaties die momenteel in jouw lichaam aanwezig zijn. Dat kan zijn: het voelen van je zitvlak op de stoel of misschien voel je ergens een kriebel. Realiseer je nu dat jij niet dit gevoel bent, want je neemt het waar. En iets waar je naar kunt kijken, kun je niet zijn. Stel jezelf nu eens de vraag: wie of wat neemt waar dat deze sensaties er zijn?
Als je je aandacht richt op deze vraag en je kijkt open en nieuwsgierig, zonder vooroordeel, dan kun je even de waarnemer (gewaarzijn) ervaren. Als er geen antwoord komt, dan is het experiment helemaal geslaagd. Het antwoord is namelijk niet te beschrijven. Het gaat om de ervaring van even gewaarzijn.
Experiment 2
Er zijn misschien gedachten in je hoofd, in ieder geval is er de zin die je nu leest. Word je hiervan bewust, word je bewust dat het een gedachte is. Het feit dat je de gedachte kan waarnemen betekent dat je de gedachte dus niet zelf bent. Anders zou je er niet bewust van kunnen zijn. Wie of wat neemt dit waar? Wie neemt het denken waar?
Stel de vraag en kijk. Het gaat niet om het antwoord, maar het gaat om het kijken.
Daily Practice
Stel jezelf de komende tijd regelmatig de vraag: ’wie of wat neemt dit nu waar?’ of ‘Wie of wat weet dat ik …?’ Je kunt dit bijvoorbeeld doen bij iedere eerste hap van een maaltijd. Dan wordt de vraag als volgt: ‘wie of wat weet dat ik nu eet?’
Het antwoord op deze vraag is niet belangrijk, maar het gaat om het onderzoeken van de ervaring. Zo oefen je om vaker gewaar te zijn en de rol van waarnemer aan te nemen. En oefening baart kunst, wat uiteindelijk (weet ik uit ervaring) leidt tot een verrijking van jouw leven!
Lfs Caroline ❤️
—————————————————–
Wil jij leren mediteren? Ik geef regelmatig mindfulnesstraining. Heb je al meditatie-ervaring en vind je het fijn om in een groep te mediteren? Ik organiseer twee keer per maand een mindfulness practice avond in Amsterdam. Je bent van harte welkom!
