Constructief omgaan met verwachtingen
In ons leven worden we voortdurend geconfronteerd met verwachtingen. Als kind al werd er van ons verwacht dat we op zouden groeien tot verstandige volwassenen. We moesten, om maar eens wat te noemen, lief zijn en sociaal, met anderen delen, ons bordje leegeten en geen ruzie maken met andere kinderen. Vervolgens gingen we naar school, waar we ons best moesten doen om later goed terecht te kunnen komen. Tegen de tijd dat we volwassen werden kwamen daar weer andere verwachtingen bij: onze werkgevers willen dat we hard werken. Tegelijkertijd verlangen onze partners, kinderen en familie onze liefde en aandacht en hopen onze vrienden ons ook nog op regelmatige basis te zien. En dan hebben we het nog niet eens over de verwachtingen die we onszelf opleggen: we moeten slank zijn, gezond eten, voldoende bewegen enz., enz.
Elke fase brengt nieuwe verwachtingen mee
Pfff word je er ook al moe van? Nou ik wel! En dit is slechts het topje van de gigantische ijsberg. Elke levensfase brengt weer nieuwe verwachtingen met zich mee. De grote vraag is: waarom voelen we zo’n urgentie om aan al deze verwachtingen te voldoen? Welke prijs betalen we daarvoor? En, misschien nog belangrijker, kunnen we ook op een constructieve manier omgaan met verwachtingen?
We stellen anderen boven onszelf: wat drijft ons?
De wens om aan verwachtingen te voldoen, komt voort uit de angst, namelijk de angst om afgewezen te worden. Deze angst zit heel diepgeworteld en stamt al uit de oertijd. Als je in de tijd van de ‘jagers en verzamelaars’ verstoten werd en buiten de groep kwam te liggen, was je overlevingskans vrijwel nihil en kon dit gelijk staan aan de dood. Deze angst dragen we nog steeds in ons. We doen er dan ook alles aan om maar niet afgewezen te worden, zelfs als dit betekent dat we onszelf moeten wegcijferen, over onze grenzen heengaan en niet uitkomen voor onze eigen behoeften. Doorgaans geven we prioriteit aan anderen boven onszelf. Bizar eigenlijk, vind je niet?
De gevolgen van altijd maar willen voldoen
Het najagen van de verwachtingen van anderen leidt onherroepelijk tot stress en disbalans. Omdat ook jij maar gewoon een mens bent, met de beperkingen die daarbij horen, is het onmogelijk om altijd aan ieders verwachtingen te voldoen. Je hebt je fysieke beperkingen, hebt maar één paar handen en kan jezelf niet in vieren delen. Altijd maar rennen en ‘aan’ staan en al die ballen in de lucht houden, leidt uiteindelijk tot onrust, angst, depressie, fysiek ongemak en uiteindelijk zelfs tot burn-out.
‘Je kunt pas worden wie je wilt zijn, als je loslaat wie je bent geworden’
Daarnaast kunnen verwachtingen van anderen je beletten om jouw volledige potentieel te leven. De angst voor afwijzing kan ertoe leiden dat je jouw leven inricht volgens wat je denkt dat ‘hoort’. Dan baseer je jouw keuzes op de verwachtingen van anderen, durf je niet uit te komen voor wat jij wilt en houd je jezelf klein. Maar wil je echt dat anderen jouw leven bepalen? Nee toch? Toch voelen we ons vaak schuldig als we niet aan verwachtingen kunnen voldoen.
Het nastreven van die te hoge lat
Ik weet als geen ander wat voor druk verwachtingen kunnen geven. Ik deed jarenlang heel hard mijn best om het perfecte plaatje in stand te houden. Koos voor de baan met status, moest er altijd picobello uitzien en zie nu dat ik meer voor de buitenwereld leefde dan voor mezelf. Doodvermoeiend en uiteindelijk niet vol te houden natuurlijk, het eindigde dan ook in een burn-out. Inmiddels zie ik dat ik die hoge lat vooral mezelf oplegde. Ik weet nu dat mijn drijfveer om aan die verwachtingen te voldoen was gelegen in het maskeren van mijn kwetsbaarheid, omdat ik eigenlijk heel bang was om buiten de boot te vallen en niet geaccepteerd te worden.
Jezelf bevrijden met mindfulness
Vaak zijn we ons helemaal niet bewust van onze drijfveren en patronen, waardoor we onze keuzes niet bewust maken maar baseren op gewoonten. Het beoefenen van mindfulness stelt je in staat om met meer afstand naar jezelf en jouw patronen te kijken, waardoor je duidelijker krijgt wat er speelt en andere, voor jou betere keuzes kunt maken. Hieronder leg ik in vier ‘stappen’ uit hoe je ook anders kunt omgaan met verwachtingen:
1. Het waarnemen van jouw patronen
Het begint allemaal met het, vanuit de helikopter view, naar jezelf leren kijken en jouw patronen leren herkennen. Dus herkennen wanneer je bv. in een please-rol stapt en bij jezelf vandaan beweegt. Kijk naar jezelf, vanuit de rol van waarnemer, en neem vanaf een afstand waar wat je geneigd bent te gaan doen.
2. Duiden: wat is mijn intentie hierbij?
Vervolgens stel je jezelf de vraag: ‘wat is mijn intentie hierbij?’ ‘Doe ik dit voor mezelf of voor anderen?’ ‘Is dit iets wat ik zelf wil of doe ik dit om te pleasen, erbij te horen, lief gevonden te worden?’
3. Erkennen en voelen
Als je merkt dat je in een oud patroon stapt, waarbij het gaat om willen voldoen of bevestiging en goedkeuring krijgen: erken dan jouw kwetsbaarheid. Herken het kleine meisje of jongetje in jou dat bang is en zichzelf niet goed genoeg voelt. Dat graag de liefde en erkenning wil krijgen, die het misschien ooit gemist heeft. Het kan daarbij helpen om jezelf voor je te zien als jong kind en jouw jongere zelf een denkbeeldige knuffel te geven. Erken het gevoel van kwetsbaarheid of angst, wees er lief voor, zonder je erdoor te laten meeslepen.
4. Bewust kiezen
Door het doorlopen van de vorige drie stadia schep je de ruimte om andere, bewuste keuzes te maken. Misschien lukt het je dan beter om: nee te zeggen en voor jezelf te kiezen als iets niet goed voor je voelt, ook al moet je daardoor een ander misschien confronteren of teleurstellen. Jezelf uit te spreken en jouw mening te geven en voor jouw eigen behoeften uit te komen. Dan wel je te ontspannen en niets te doen in een situatie waar je eerder in de actiemodus zou zijn gegaan.
Last but not least
Onthoud dat je niet verantwoordelijk bent voor de verwachtingen van anderen. Als anderen hoge verwachtingen hebben, is dat hun keuze. Of je aan die verwachtingen wilt voldoen, is jouw keuze, geen verplichting. Zie het voor jezelf kiezen als daad van zelfzorg en niet als egoïsme. Ik zeg altijd: ‘een lege lantaarn kan niet schijnen en je moet zelf voor je eigen brandstof zorgen! Hoe fijn is het als verwachtingen niet langer jouw leven beheersen! Kies bewust welke verwachtingen je wilt vervullen en welke niet. Leef je eigen leven en vind jouw eigen geluk, zonder je volledig te laten bepalen door de verwachtingen van anderen of de hoge lat die je jezelf oplegt! En wees vooral mild voor jezelf tijdens het oefenen. De ene keer gaat het beter dan de andere keer en ook dat is helemaal oké. Parijs en Rome zijn ook niet op een dag gebouwd 🙂
Liefs Caroline ❤️
—————————————————–
Wil jij meer van mindfulness weten of leren mediteren? Ik geef regelmatig mindfulnesstraining. Heb je al meditatie-ervaring en vind je het fijn om in een groep te mediteren? Ik organiseer twee keer per maand een mindfulness practice avond in Amsterdam. Je bent van harte welkom!