Ayurvedisch ochtendritueel

Ayurvedisch ochtendritueel

Geschreven door Marjo van Leeuwen

Doordat ik mij ging inlezen voor een eerder artikel dat ik schreef over het kruid Ashwagandha, werd mijn interesse zo geprikkeld dat ik een studie Ayurveda ben gestart. De Ayurveda is de oudste levens- en geneeswijze op deze aarde en stamt al van 5000 jaar voor Christus, maar het is ook vandaag de dag nog heel actueel.

Disbalans opheffen

In de Ayurveda is regelmaat van groot belang. Vooral in deze hectische tijden lopen we gevaar ons lichaam en geest te schaden door disbalans. Hierdoor kunnen er allerlei ernstige en minder ernstige ziektes ontstaan. In de Ayurveda wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van ons eigen lichaam en de natuur om disbalans op te heffen en zo het evenwicht weer te herstellen. De natuurlijke ritmes, tijden en de seizoenen zijn dan ook van groot belang. Ons organisme kan hiermee op een natuurlijke manier ondersteunt worden.

Alles is verbonden

De kern van ons bestaan is erg belangrijk in de Ayurveda. Zo beïnvloeden planeten ons leven. Ze hebben elk een verbinding met één van de zeven dagen van de week. Deze zijn weer verbonden met één van de zeven weefsels (Dhatu’s) in ons lichaam. Deze weefsels (Dathu’s) zijn weer verbonden met één van de drie Dosha’s; Vata, Pitta en Kapha, die in verbinding staan met perioden en tijdsritmen. In de herfst overheerst door invallende koude en wind de Vata met zijn mist en vocht. In de winter en de vroege lente overheerst Kapha met kou en stagnatie. In de late lente en de zomer is Pitta er met warmte en vochtigheid.

Het natuurlijke ritme

Dagelijkse routines zijn afgestemd op de ritmen van de natuur en de omgeving. Maar vooral op de basisconstitutie van de persoon. Yoga en meditatie is vaak verweven met de dagelijkse routine (Dinacharya). En om een goede Agni (lichaamsvuur) te creëren is het van belang om een evenwichtige dosha te krijgen. Zo hebben bepaalde tijden van de dag en van het seizoen een belangrijke rol. 12 uur ’s middags is de Pitta tijd van de dag, maar ook de tijd waarop de Angi in het lichaam het sterkst is. Daarom is het aan te bevelen om op dat tijdstip de hoofdmaaltijd te nuttigen.

Een goed begin van de dag

Maar ook het ochtendritueel is heel belangrijk, zonder dit ritueel vlak na het wakker worden krijg je het lichaam niet goed in balans. De hele dag zal je onrust en vermoeidheid ervaren. Je kent dat gevoel wel van het niet goed wakker willen worden. In de Ayurveda is het begin van de dag een belangrijk moment. Het is goed om de dag vroeg te beginnen. Het is van belang om in alle rust de dag op te starten. Er ontstaan routines wat weer van belang is voor onze Agni. Slaap in een goed geventileerde en donkere slaapkamer. Dan krijgt je lichaam de meeste kans om zich gedurende de nacht te herstellen.

Hoe ziet een ideale ochtendroutine eruit?

• Sta om 6 uur op of bij zonsopgang
• Ga op de rand van het bed zitten en verwelkom de dag met wat strekoefeningen. Maak je lichaam zo lang mogelijk, rek je ledematen uit
• Doe de gordijnen open en als het even kan het raam op een kier (er mag niet teveel geluid van buitenaf komen)
• Drink een glas warm water met wat citroensap
• Ga naar de WC en leeg blaas en probeer ook de darmen
• Poets de tanden en schraap de tong schoon
• Gorgel met wat water of olie
• Masseer het hele lichaam met een milde warme Ayurvedische kruidenolie (recept onderaan)
• Doe een rustige yogasessie, beginnend met een zonnegroet. Sluit af met een ontspanningsoefening
• Neem een warme douche en spoel met koelwater af
• Smeer je in met natuurlijke etherische olie die passen bij het seizoen, je basiscontitutie en/of Dosha
• Kleed je rustig aan
• Mediteer 10 tot 20 minuten en sluit af met een gebed of een wens voor de dag
• Maak het ontbijt klaar en de dag kan beginnen

Massageolie

Zelf een massageolie maken is eigenlijk heel eenvoudig. Je gebruikt hiervoor een basisolie (75%). Dit kan zijn, een zoete amandelolie, sesamolie, saffloerolie of zonnebloemolie. Je voegt hier 20% van een andere olie aan toe. Er zijn oliën die je verwarmen (mosterd-, lijnzaad-, tarwekiem- of olijfolie). Voeg je er kokosolie bij dan is de werking ervan juist verkoelend. Voor een lekkere geur kan er etherische olie bijgedaan worden. Dit mag dan maximaal 3% van de totale hoeveelheid zijn. Dat heeft te maken met de sterkte van de olie die daardoor irritatie op de huid kan veroorzaken.

Vata, Pitta en Kapha olie

• Voor een Vata olie worden zoete en zware geuren gebruikt zoals, sinaasappel, geranium of basilicum. Deze helpen een verhoogde Vata te kalmeren.
• De Pitta olie heeft een koele en zoete geur van sandelhout, ylang-ylang of lavendel. Deze olie is geschikt bij een onrustige stemming en op warme zomerdagen. Doe er dan de verkoelende olie bij.
• De Kapha olie bevat pittige en scherpe geuren zoals rozemarijn, eucalyptus, kamfer en wierook.

Oliemassage

De massage kan je zittend of staande doen in een verwarmde ruimte. Gebruik een handdoek om olievlekken te voorkomen. Voordat je je uitkleed zet je het olieflesje in een kom met heet water. Doe wat van de warme olie op je handen en masseer eerst je hoofdhuid met kleine cirkelvormige bewegingen. Ga verder met het gezicht, oren, nek/hals, schouders armen en de handen. Cirkel met langzame zachte bewegingen met de wijzers van de klok mee. Masseer de buik, borsten, billen en zoveel mogelijk de rug. Als laatste zijn de benen en de voeten maar ook de voetzolen aan de beurt. Voor een optimaal bereik is het verstandig om de olie zeker 15 minuten te laten intrekken voordat er gedoucht gaat worden. Heb je weinig tijd, masseer dan alleen de hoofdhuid, gezicht, de oren, nek en de schouders en als laatste de voetzolen. Masseer je hoofd en gezicht met je vingertoppen en de rest van je lichaam met de hele hand.

Door dit ochtendritueel word je niet alleen fitter, maar ook productiever en ervaar je minder stress.

Marjo van Leeuwen