Uitstelgedrag? Zo kom je er vanaf!
Geschreven door Imke Vos
Van de week hoorde ik Gerard Ekdom op de radio het woord ‘procrestination’ uitspreken. Procrestination is een duur woord voor uitstelgedrag, en dat is mij ook niet onbekend…
Negatieve emoties
Dus ik spitste mijn oren. Het bleek te gaan over een onderzoek van de universiteit van Mainz naar de reden waarom mensen dingen voor zich uit schuiven. Uit het onderzoek blijkt dat het voor velen een manier is om even te ontsnappen aan een activiteit die negatieve emoties veroorzaakt. Veel gelukkiger worden uitstellers niet van hun gedrag. Ze hebben relatief vaak last van stress, depressie, angststoornissen, eenzaamheid en uitputting.
Onschuldige gewoonte
Het lijkt een hele onschuldige gewoonte om dingen uit te stellen. Maar het is een grote onzichtbare saboteur van je leven, een ‘silent killer’. Stel jij vaak dingen uit? Dan is dat waarschijnlijk ook zichtbaar in de mate waarin jouw leven eruit ziet zoals je écht wil dat het is. Alsof je leven een eindje verderop ligt te wachten, maar je komt er steeds net niet bij.
Excuses
Misschien weet je wel dat je dingen uitstelt, maar vind je dat je daar goede redenen voor hebt. Je hebt het te druk, of je hebt al zoveel gedaan en nu wil je even niks. Het kan wel wachten tot morgen, je neemt aan dat iemand anders het wel op zal pakken… Ondertussen saboteer je met deze excuses de doelen die je jezelf hebt gesteld, terwijl je gelooft dat je er zelf voor kiest om dingen uit te stellen.
Vermijding
Wat er eigenlijk aan de hand is, is dat je onbewust iets anders aan het vermijden bent. Uitstelgedrag is namelijk een kenmerk van een van de vijf afweermechanismen die we als kind ontwikkelen om niet te hoeven voelen dat we niet krijgen wat we nodig hebben om te overleven. Het afweermechanisme van Ontkenning van Behoeften, dat ons de illusie voorschotelt: ik krijg niet wat ik nodig heb, maar ach, ik heb eigenlijk ook niet echt iets nodig.
Het is al lang gebeurd
Door te gaan doen wat je uitstelt, en bewust te voelen wat dat bij je oproept, kom je erachter dat er oude verdrongen pijn onder zit, die al lang voorbij is. Bijvoorbeeld een oud gevoel van eenzaamheid of afwijzing. We geloven dan dat ‘gewoon even geen zin hebben’ in de afwas, de belastingaangifte of de post. Ontsnappen aan activiteiten die negatieve emoties oproepen, zoals het onderzoek zegt. Maar eigenlijk vermijden we onbewust alleen de pijn te voelen van iets wat ons al heel lang geleden overkomen is. En wat ons nu niet meer kan schaden…
Een andere perceptie
Het is natuurlijk heel fijn als je die perceptie van dit soort situaties in je dagelijks leven af kunt halen. Zo maak je de weg vrij om je leven daadwerkelijk te gaan leven zoals jij het graag wil – dan zet je namelijk vandaag die stap en niet pas morgen! Bedenk iets wat jij altijd uitstelt en ga het dan meteen doen, terwijl je bewust voelt wat dat met je doet, wetend dat dit gevoel niet hoort bij hier en nu. Het kan je zoveel opleveren: een opgeruimd bureau, een schoon aanrecht, geen aanmaningen meer, die ene afspraak als eerste stap om je droom te realiseren… What are you waiting for?
Wil je meer weten over Ontkenning van Behoeften, je afweermechanismen en wat je er aan kunt doen? Lees dan eens een boek van Ingeborg Bosch
Hgrt,
Imke Vos
